Bozova’nın kentsel dokusu, geleneksel kırsal yerleşim özellikleriyle modern yapılar arasında bir geçiş niteliği taşır. Şanlıurfa'nın ilçesi olan Bozova, hem Fırat Nehri’nin oluşturduğu verimli tarım alanlarına hem de Atatürk Barajı gibi büyük projelere yakınlığı nedeniyle son yıllarda gelişim göstermektedir. Ancak hâlâ yerel mimari ve kırsal yaşam izlerini taşıyan bir yapıya sahiptir.

Bozova’nın Kentsel Dokusu

1. Tarihi ve Geleneksel Yerleşim

Bozova’nın eski mahallelerinde tek katlı ya da iki katlı kerpiç ve taş evler görülür. Bu yapılar, sıcak iklime karşı serin tutma amacıyla kalın duvarlı ve avlulu olarak inşa edilmiştir. Geleneksel evler genellikle içe dönüktür; dışa kapalı cepheler, avlulu plan düzeni ve düz damlı çatılar yaygındır.

2. Modernleşen Alanlar

Son yıllarda ilçede TOKİ konutları ve benzeri toplu konut projeleriyle birlikte daha çok betonarme çok katlı yapılar inşa edilmiştir. Bu yapılaşma, ilçenin ana arterlerine yakın bölgelerde yoğunlaşmıştır. Modern binalar çoğunlukla konut ve ticaret amacıyla kullanılmakta olup, geleneksel dokudan farklı mimari özellikler taşır.

3. Kentleşme ve Altyapı

Bozova’nın kentleşme süreci, Atatürk Barajı'nın yapımı sonrası hız kazanmıştır. Baraj çevresindeki kırsal alanlardan merkeze göç, nüfus yoğunluğunun artmasına neden olmuş ve yeni yerleşim alanları oluşturulmuştur. İlçede kanalizasyon, su, elektrik gibi altyapı hizmetleri büyük ölçüde tamamlanmıştır, ancak bazı kırsal mahallelerde hâlâ eksiklikler görülebilir.

4. Sokak Yapısı ve Ulaşım

Kentsel ulaşım ağı genellikle düzenlidir. İlçe merkezi, ana caddeler etrafında gelişmiştir. Ancak eski yerleşimlerde sokaklar dar, eğimli ve organik yerleşim düzenindedir. Yeni yerleşim alanlarında ise planlı kentleşme ile daha geniş yollar ve kaldırım düzenlemeleri yapılmıştır.

5. Sosyal Donatılar ve Kamusal Alanlar

Bozova’da park, cami, okul ve pazar alanı gibi temel sosyal donatılar mevcuttur. Özellikle Atatürk Barajı Gölü’ne yakın bölgelerde rekreasyon alanları (mesire yerleri gibi) halkın kullanımına sunulmuştur. Fakat modern kent planlaması açısından henüz gelişmekte olan bir yapıya sahiptir.